TAND TP Hà Nội vừa tiếp nhận hồ sơ vụ án sai phạm xảy ra tại Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) để nghiên cứu, đưa 17 bị can ra xét xử về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Theo cáo trạng, VEAM đại diện chủ sở hữu là Bộ Công Thương (có vốn hơn 88%). Công ty Cổ phần Vận tải và Thương mại VEAM - Vetranco là công ty con của VEAM.
Ông Trần Ngọc Hà là Chủ tịch Hội đồng thành viên VEAM trong thời gian từ 15/4/2011- 31/12/2014 và là TGĐ VEAM từ ngày 1/1/2015- 8/8/2018.
Trong thời gian từ năm 2011 - 2013, bị can Vũ Từ Công (Kế toán trưởng VEAM) tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình bị can Lâm Chí Quang (Tổng Giám đốc VEAM) ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỷ đồng để kinh doanh.
Đến thời hạn, phía Vetranco không đủ nguồn tiền trả nợ nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỷ đồng.
Ngoài ra, cơ quan tố tụng cáo buộc khi thực hiện dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung và ký kết, thực hiện hai thỏa thuận VEAM - ZIBO đầu tư phát triển xe ô tô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã khiến Nhà nước thiệt hại hơn 66 tỷ đồng.
Ông Trần Ngọc Hà trước khi bị bắt. Ảnh: VEAM.Ông Trần Ngọc Hà (là Chủ tịch HĐTV VEAM giai đoạn 2011-2014) bị cáo buộc với quyền hạn, trách nhiệm của mình, ông phải biết việc bảo lãnh thanh toán cho Vetranco là vi phạm về tỉ lệ bảo lãnh vay vốn theo các quy định pháp luật. Song bị can vẫn tạo điều kiện cho cấp dưới thực hiện việc bảo lãnh, cho vay trái quy định.
Năm 2015, bị can Hà tự ý quyết định hợp tác với Công ty T-King (Trung Quốc) thực hiện kế hoạch đầu tư phát triển sản phẩm xe ô tô tay lái bên phải, để xuất khẩu sang Sri Lanka nhưng không có Nghị quyết của HĐTV VEAM, không nằm trong Kế hoạch sản xuất kinh doanh đã được phê duyệt của VEAM.
Ông Hà quyết định việc chuyển tạm ứng 400.000 USD cho T-King nghiên cứu, phát triển các bộ linh kiện xe ô tô tay lái bên phải. Do kế hoạch nêu trên không thực hiện được, không thu hồi được khoản đã tạm ứng nên VEAM bị thiệt hại gần 10 tỷ đồng.
Hành vi của Trần Ngọc Hà vi phạm các khoản tại Điều 91 và Điều 99 Luật Doanh nghiệp năm 2014; Điều 24 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước...
Năm 2016, dự án “Đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung” của VEAM đang ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư và chưa được Bộ Công Thương xem xét, quyết định đầu tư nhưng ông Hà với chức danh thời điểm đó là Tổng Giám đốc VEAM vẫn thực hiện việc ký kết Hợp đồng cung cấp Li-xăng với Công ty ISEKI (Nhật Bản) và thanh toán 2 đợt, số tiền 2,5 triệu USD nhưng sau đó không có căn cứ thu hồi, gây thiệt hại cho VEAM số tiền hơn 56 tỷ đồng.
Hành vi của Trần Ngọc Hà vi phạm tại Điều 50 Luật Xây dựng năm 2014; Điều 6 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ...
Trong vụ án này, cựu Chủ tịch VEAM Trần Ngọc Hà bị xác định là người giữ vai trò chính, cùng đồng phạm gây thiệt hại cho Nhà nước hàng trăm tỷ đồng.
CQĐT cho rằng, quá trình điều tra, ông Hà có thái độ khai báo chống đối, không thành khẩn, quanh co chối tội. CQĐT đề nghị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Đối với các cá nhân sau, VKSND Tối cao sẽ kiến nghị với cơ quan quản lý VEAM; Bộ Công thương xem xét xử lý kỷ luật theo thẩm quyền. Những người này bị coi là có liên quan đến sai phạm nhưng chưa đến mức phải xử lý hình sự.
Họ gồm: Trịnh Quang Dũng, Bùi Quang Chuyện (thuộc HĐTV VEAM);
Hoàng Thị Thanh Tâm, Trần Quân Anh (thuộc Phòng Kỹ Thuật đầu tư); Vũ Thị Hồng Hạnh, Lê Văn Quỳnh, Lê Nam Thái, Vũ Hoàng Đạt, Lê Thu Hải (thuộc Phòng Kinh doanh, Phòng Tài chính);
Phạm Văn Năng (nguyên Chủ tịch HĐQT Vetranco); Lê Minh Quy (nguyên Ủy viên HĐQT Vetranco); Bùi Hồng Thùy (nguyên Trưởng phòng Kinh doanh 1 Vetranco); Đào Thị Thanh Huyền (nguyên nhân viên Phòng kinh doanh 1 Vetranco).